Selecteer een pagina

Titel: Zonder grenzen
Auteur: Kristien Hemmerechts
Uitgave: 19de druk, november 1992
Bladzijdes: 258

Opdracht 1:
Samenvatting

Petra/Herfst 1972.
In het najaar van 1972 gaan Victor en Petra scheiden. Ze zijn in 1958 getrouwd en hebben een tweeling van 10 jaar oud, Simon en Emilia. Victor was voor arts aan het studeren, maar door een auto-ongeluk raakt hij aan zijn linkerhand twee vingers kwijt, waardoor hij stopt met zijn studie. Petra raakt nog een keer in verwachting maar het kindje wordt te vroeg geboren om in leven te blijven. Petra begint een modezaak en Victor gaat voor de kinderen zorgen. Ze groeien langzaam uit elkaar en Victor gaat er steeds meer vriendinnetjes op na. Hij wordt verliefd op Joëlle en hij verlaat Petra. Alles wordt eerlijk verdeeld en zo ook de tweeling.

Emilia/Herfst 1973.
Elke vakantie worden de kinderen uitgewisseld en nu zit Emilia in de trein naar Parijs. Onderweg wordt ze lastig gevallen en dan knipt ze haar haren af. Victor is weer gaan studeren en daarom zit Emilia de meeste tijd alleen met Joëlle. Ze maakt een brief open die ze van haar moeder aan haar vader moest geven. Ze oefent daarna haar moeders handschrift en schrijft dan een brief aan haar vader dat ze hem zo mist enz. Joëlles broer Robert uit Mexico komt langs, omdat hij ziek is en zich in Europa wil laten onderzoeken. Hij vraagt Emilia om een keer naar Mexico te komen en dat zal ze zeker doen. Als ze naar huis gaat geeft Victor de brief van haar moeder terug zonder iets te zeggen.

Hannah Prat/Winter 1968.
Patricia is in een welvarend gezin geboren, maar ze ontwikkeld een haat tegen haar milieu en als ze tijdens haar studie kennismaakt met een groep links-radicale activisten, breekt zij met haar verleden. Ze zit een jaar in de cel. Nu leeft ze met Liddy, Rollo en Tony in een slooppand en ze bedelen, stelen en verkopen zichzelf aan mannen. Op een dag ziet ze Victor, zijn verminkte hand ziet ze als een teken en ze doet er dan ook alles aan om met hem in contact te komen. Op een dag komt ze hem tegen en hij belooft haar om de volgende dag met haar mee naar huis te gaan. Die belofte komt hij echter niet na. Het duurt drie weken eer ze hem weer ziet.

Petra/Zomer 1976.
Het gaat slecht met Petra en ze reist naar Parijs om Victor en Joëlle te bespieden. Daarna wil ze perse met een ander naar bed, maar dat lukt niet helemaal. Daarna heeft ze even een lesbische relatie en ze slaapt met de man van haar zus. Ze krijgt een grote erfenis en zet een zaakwaarnemer in haar winkel. Ze gaan voor lange tijd op vakantie. Eerst met Emilia, die ze voor het eerst met een jongen in bed aan treft en daarna wil ze met Simon op vakantie.

Emilia/Zomer 1978.
Na de middelbare school wil ze medicijnen gaan studeren, maar eerst gaat ze naar de broer van Joëlle in Mexico. Robert belooft haar van alles te laten zien, maar elke keer komt er niets van terecht omdat Robert altijd weg is.

Hannah Prat/Winter 1968-1969.
Victor gaat vaak naar Hannah ook al zegt hij elke keer dat hij niet meer gaat. Als ze een keer samen in een hotel zitten realiseert hij zichzelf dat ze wel eens zwanger kan zijn. Dan wil hij haar niet meer zien. Hannah is inderdaad zwanger. Ze ontmoeten elkaar nog een keer in het park als Emilia erbij is. Emilia beschouwt dit als een geheimpje tussen haar en haar vader.

Petra/Najaar en winter 1990.
Petra heeft het huis aan de Maratstraat, waar ze ooit met Victor en de kinderen heeft gewoond verkocht en reist sindsdien de wereld rond. Ze belt Victor vaak ’s nachts en dan moet hij raden waar ze is. Simon is intussen getrouwd en Emilia werkt in Zaïre als ‘arts zonder grenzen’. Ze werkt in Kongo waar Petra en haar zus geboren zijn. Sinds Erik tegen Sandra heeft gezegd dat hij is vreemd gegaan met Petra richt ze zich op het geloof. Ze heeft Petra ook een keer meegenomen naar een ‘healing Weekend’, het leverde niet veel op. Wel komt Petra erachter dat haar zus vroeger is misbruikt door haar om, daarom wilde ze waarschijnlijk de erfenis niet hebben. Petra brengt de winter door in het Zwitserse Gstaad en overwint daar haar angst voor skiën.

Emilia/Zomer en winter 1990.
Emilia werkt voor artsen zonder grenzen en ze wacht nou in Zaire op een nieuwe opdracht. Alle andere zijn weg en ze wordt ziek, er is helemaal niemand die haar kan helpen. Ze krijgt veel eten en water van de dorpsbewoners maar daar heeft ze niet zoveel aan. Op een dag komt haar vriend Werner langs, hij is naar haar opzoek gegaan en heeft haar gelukkig gevonden. Hij neemt haar en de dorpsbewoners mee naar een dorpje verder op waar wel een ziekenhuis is. In die stad begint ze weer te werken. Op een dag krijgt ze een brief van Simon die vertelt dat haar moeder is omgekomen tijdens het skiën. Emilia vliegt dan onmiddellijk terug naar België.

Victor/Nazomer 1969.
Victor brengt zijn kinderen naar de trein, want ze gaan op schoolreisje, op het station staat een vrouw te huilen, hij vraagt of ze meegaat naar zijn huis. Hij gaat ook een keer een paar dure handschoenen kopen, de vrouw in de winkel adviseert hem de ontbrekende vingers op te vullen met watten, dat wil hij niet. Hij schrijft Hannah een afscheidsbrief, waarin hij probeert uit te leggen waarom zijn anders is dan de andere mensen in zijn leven. Dan neemt hij zich voor zijn buitenechtelijke relaties voorgoed te beëindigen.

Keuze

Ik heb voor dit boek boekverslag 1 gekozen. Ik heb deze gekozen, omdat de andere 2 afvielen.
In het tweede boekverslag ging het namelijk over de hoofdpersoon die een slachtoffer was. Ik vond het niet van toepassing op dit boek want elk personage is zowel slachtoffer als dader. Ze zijn allemaal het slachtoffer van de breuk van het gezin, maar hebben dat met z’n alle bereikt. Ook vond ik het niet van toepassing omdat als ik een van de personages zou moeten aanwijzen als slachtoffer, dan zou ik dit niet goed genoeg kunnen uitwerken.
Het derde boekverslag had wel gekund voor dit boek, maar ik had deze al gebruikt voor het vorige boekverslag en dus viel deze ook af.
Het eerste boekverslag bleef toen over. Daar ging het over de relaties die de personages met elkaar hebben. Dit was perfect voor dit boek, want het boek gaat over de relaties die een uit elkaar gevallen gezin altijd blijft houden. De relaties zijn in dit boek dus heel sterk en goed uitgewerkt.
Het enige minpuntje aan het verslag was dat bij opdracht 3 het om het slot ging. Dit was een klein probleempje, omdat het boek erg veel tijdsprongen maakt en de volgorde ook niet klopt. Bij het samenvatten van het slot heb ik daarom het einde van de verhaallijn genomen. Deze lees je echter ergens in het midden van het boek. Voor de slotzin heb ik echt de laatste zin uit het boek genomen. Dit is dus niet het einde van het verhaal, maar wel het einde van het boek.

Opdracht 2:

In het boek zijn er meerdere belangrijke relaties. Maar ik heb ervoor gekozen om de relatie van de exen Victor en Petra uit te werken, omdat hun relatie in het boek heel erg verandert en je goed kan zien waarom en waardoor.

Victor Elbergs en Petra Sanders zijn in het begin van het verhaal een gezin samen met hun kinderen Simon en Emelia. Ze lijken heel gelukkig, maar Victor is ontrouw aan Petra. En ondanks dat Petra het niet zoveel kan schelen, scheiden ze uiteindelijk wel. Het merendeel van het verhaal zijn ze daardoor een gescheiden koppel.
Het positieve aan deze relatie is dat ze veel van elkaar weten en daardoor hun hart bij elkaar kunnen luchten. Echter hebben ze vaak niet het lef om de brieven die ze naar elkaar schrijven ook echt op te sturen. Wel helpt het hen om doormiddel van de brieven alles van zich af te schrijven op soort van dagboek manier. Zo schrijft Petra op bladzijde 113 weer een brief aan Victor die ze uiteindelijk weer weggooit. Wel voelt ze zich na het schrijven van de brief opgelucht. Ze heeft dan het idee dat ze het wel allemaal aan Victor heeft verteld. Victor schrijft ook brieven aan Petra, maar deze kan je in het boek niet zoveel lezen. Dit komt omdat er niet zoveel wordt verteld vanuit Victor’s kant.
Het negatieve aan deze relatie is dat ze, ondanks dat ze ver van elkaar wonen en gescheiden zijn, altijd met elkaar verbonden zijn. Dit is positief voor Petra, maar negatief voor Victor. Petra is namelijk nog steeds afhankelijk van Victor. Zij kan hem niet vergeten. Alles in haar leven draait om Victor. Ze schrijft hem heel veel brieven en belt hem ook om de haverklap. Niet perse omdat ze iets moet vertellen, maar om even zijn stem te horen. Ze doet ook af en toe net alsof hij gewoon haar man is. Dit is echter negatief voor Victor. Hij heeft namelijk al een nieuwe vrouw waarmee hij ook in de loop van het verhaal een kindje krijgt. Tijdens deze nieuwe relatie wordt hij telkens door Petra ‘lastig’ gevallen, doordat zij nog steeds afhankelijk van Victor is. Je kunt in het boek merken dat Victor het niet zo leuk vindt. Hij reageert namelijk helemaal niet op Petra en belt en schrijft haar bijna niet. Ook weet je doordat Victor tijdens zijn relatie met Petra veel vreemd ging dat hij niet zoveel om Petra geeft. Tenminste niet op de manier waarop Petra om Victor geeft.
De relatie die Victor en Petra delen wordt verdiept door Petra’s gedrag en verstoort door Victor’s gedrag.
Doordat Petra zo afhankelijk is van Victor zorgt ze ervoor dat hun relatie iets betekend en het ook blijft bestaan. Ze zorgt er namelijk voor dat ze continue contact blijven houden. Bijvoorbeeld in het hoofdstuk Petra/Najaar en winter 1990 lees je hoe Petra Victor iedere nacht belt. Victor moet dan raden waar ze is en ondanks dat hij dat niet leuk vind, verdiept het hun relatie wel. Het zorgt er namelijk voor dat ze nog steeds heel erg met elkaar bezig zijn. Ze vergeten dan een beetje hun huidige situatie en praten met elkaar net zoals ‘vroeger’. Petra zorgde toen ze nog getrouwd waren ook voor verdieping in hun relatie. Toen was ze namelijk heel aardig tegen Victor en kon hem zijn slippertjes tijdens het huwelijk telkens weer vergeven. Als ze dit niet had gedaan dan zou de relatie die ze toen der tijd hadden heel snel verdwenen zijn. Je kan dus in het algemeen zeggen dat zonder Petra hun relatie waarschijnlijk niet eens heeft kunnen bestaan.
Victor verstoort hun relatie vooral. Dit begint al tijdens het huwelijk. Hij kan namelijk zijn poten niet van andere vrouwen houden en houdt er veel buitenechtelijke relaties op na. Petra weet niet van al zijn relaties af en daaruit kan je opmaken dat Victor ook nog eens veel liegt tegen zijn vrouw. Victor verstoord hun relatie nog het meest als hij Petra verlaat om in het huwelijk te treden met een van de vrouwen waarmee hij een buitenechtelijke relatie heeft gehad. Hij maakt op dat moment de relatie die ze hadden helemaal kapot, maar door Petra’s afhankelijkheid krijgen ze een nieuw soort relatie. Echter verstoort Victor deze ook. Hij kan het namelijk niet opbrengen om een beetje meer interesse in Petra’s leven en bezigheden te tonen. Hij schrijft en belt haar namelijk bijna niet. Hiermee stelt hij haar eigenlijk teleur. En zelfs als zij hem belt is zij degene die het woord voert en hij degene die het liefst de hoorn er meteen weer op legt. Ik vind dat hij het helemaal heeft verpest voor Petra en hun relatie helemaal kapot heeft gemaakt. Hierdoor is hij de storende schakel in de relatie.
Ik zou zelf niet zo’n relatie willen hebben. Vanuit Petra’s kant niet, omdat ik haar veel te naïef vind. Ze zou eigenlijk gewoon verder met haar leven moeten gaan en een andere man moeten zoeken. Ze hoeft niet perse een nieuwe relatie te beginnen, maar ik vind wel dat ze Victor moet los laten. Zelfs zo’n naïef persoon als Petra weet echt wel dat Victor haar niet goed heeft behandelt en dat ze eigenlijk beter verdiend. Ik zou zo’n relatie vanuit Petra’s ogen niet willen, omdat ik niet zo afhankelijk aan een ander persoon wil zijn.
Vanuit Victor gezien zou ik de relatie ook niet aan willen gaan. Ik vind dat Victor geen geweten heeft, want hij heeft zoveel mensen gekwetst en het lijkt net alsof het hem niets kan schelen. Ik zou zo niet kunnen leven. Hij laat door het verhaal zoveel mensen links liggen om er zelf beter van te worden. Voorbeelden hiervan zijn: Hij verlaat Petra om een ‘betere’ nieuwe relatie te beginnen en hij verlaat Hannah Prat, omdat ze misschien wel zwanger is. Ik vind hem hierdoor een zwak mens. In mijn ogen ziet het eruit alsof hij voor al zijn problemen wegloopt en niets onder ogen durft te zien. Ik zou zo’n relatie vanuit Victor’s ogen niet willen, omdat ik het niet aan zou kunnen om zo egoïstisch te zijn.
Ik zou aan deze relatie meerder dingen veranderen. Ten eerste moet Petra Victor los laten. Ze probeert dat wel in het boek, maar blijft hem toch nog iedere nacht bellen. Zij moet gewoon al het contact dat ze heeft met Victor heeft verbreken en zich op zichzelf storten. Victor moet gewoon maar door gaan met zijn leventje en niet weer mensen kwetsen. Hij moet vooral niet opeens contact gaan zoeken met Petra. Dan kan Petra rustig een nieuw en beter leven starten zonder Victor en dan kan Victor rustig verder gaan met zijn nieuwe relatie zonder dat hij telkens met Petra moet omgaan. Zo zijn ze allebei blijer.
Ik denk dat ze namelijk de schaden die aangericht is in hun relatie niet meer goed kunnen herstellen en daarom denk ik dat ze beter af zijn zonder elkaar.

Opdracht 3:

Het slot van het verhaal lees je door het boek heen. Dit is niet aan het einde van het boek. Daarom neem ik voor het slot het einde van het verhaal en voor de slotzin het einde van het boek.

In het einde van het verhaal zijn de hoofdpersonages allemaal gescheiden.
Simon leeft een rustig leventje samen met zijn vrouw in Frankrijk. In het boek wordt niet veel over hem vermeld dus meer weet ik niet van hem
Emilia werkt in Zaïre voor artsen zonder grenzen. Ze wordt, nadat ze dagen honger heeft geleden, gered door een vriend die haar naar een ziekenhuis brengt in een dorpje vlak bij Zaïre. Daar herstelt ze en zet ze haar werk, nadat ze helemaal beter is, voort. Ze krijgt dan opeens een telefoontje van Simon. Simon belt Emilia omdat het niet goed gaat met hun moeder. Deze blijkt verongelukt te zijn tijdens het skiën.
Petra heeft haar winkeltje onder leiding van een nieuwe manager in de steek gelaten. Doordat ze een grote erfenis heeft gekregen kan ze nu de wereld over reizen. Dit doet ze ook en uiteindelijk belandt ze in het Zwitserse Gstaad. Hier blijkt ze te verongelukken in een skiongeluk dat ze niet overleeft.
Victor is getrouwd met Joëlle en leeft heel rustig op het platteland. Verder wordt er niet veel over hem vermeld.

De slotzin van het boek luidt:

Hij schreef haar naam op een envelop. Hannah Prat. Brussel. België. Hij liet de brief in een bus glijden. En nu moet het afgelopen zijn, dacht hij. Ik heb twee bloemen van kinderen. Ik heb een prachtvrouw, vrienden en vriendinnen. Ik ben een gelukkig man.

Dit zegt Victor op het moment dat hij de relatie met Hannah Prat aan het verbreken is. Hij is op dat moment nog met Petra samen en Simon en Emilia leven nog bij elkaar.
Je kunt aan deze zinnen merken dat Victor bezig is zijn leven te beteren. Hij heeft blijkbaar nagedacht over zijn leven en ziet dat het niet is zoals het zou moeten zijn. Hij blijkt eindelijk in te zien dat al die buitenechtelijke relaties, die hij veel heeft, niet echt goed zijn. Hij ziet in dat hij hiermee zijn vrouw en kinderen kwetst. Ook heeft hij het idee dat hij het nog kan veranderen. Dit is dan ook wat hij doet in de laatste zinnen van het boek.
Ik vind dat je in deze laatste zinnen de symboliek van de brief die in het hele boek terug komt ook weer goed ziet. In het hele verhaal zin de personages vooral met elkaar verbonden doormiddel van brieven. Dat Victor in de laatste zinnen een buitenechtelijke relatie eindigt doormiddel van een brief versterkt de rol van de brief in het boek duidelijk.
Er is in deze zinnen ook nog een andere onderliggende gedachte verstopt. Victor zegt dat hij een prachtvrouw, vrienden en vriendinnen heeft. Het eerste wat je denkt is dat Victor gewoon weer terug gaat naar zijn vrouw. Maar met de kennis die je al hebt doordat het boek niet in chronologische volgorde is geschreven weet je dat het niet zo is. Victor belandt namelijk bij een andere vrouw uit ook een buitenechtelijke relatie. Je kan dus een dubbele betekenis op die vriendinnen uit de laatste zin leggen. Dit kunnen namelijk gewoon vriendinnen zijn waarmee hij bevriend is. Of dit kunnen alle andere vrouwen zijn waarmee hij een buitenechtelijke relatie heeft.
Het einde van het verhaal had ik niet verwacht. Het verhaal eindigt namelijk met de door van Petra. Dit kwam voor mij echt heel onverwacht. Wel vind ik het een goed einde. Het verhaal draait namelijk om de relatie die de personages allemaal met elkaar hebben. Nu er een door is gegaan stopt het verhaal ook. Ik vind dat de schrijver goed heeft nagedacht over het einde. Petra is namelijk in het boek de sterkste schakel in de verbintenis van de personages. Zij is de moeder van Simon en Emelia en zij is degene die er voor zorgt dat Victor en zij nog verbonden zijn. Door haar te laten sterven sterft eigenlijk de hele verbintenis en stopt het verhaal.
Het einde van het boek kwam niet echt als een verrassing. Ik wist namelijk door de niet chronologische schrijf wijze al dat Victor Hannah ging verlaten. Dit einde was dus niet zo spannend en onverwachts. Hoewel het geen afsluiting van het verhaal was, vind ik het wel een goede afsluiting van het boek. Deze zinnen sluiten als het waren een deel of periode van het verhaal af. Namelijk het deel waarin Victor een buitenechtelijke relatie met Hannah heeft.
Ik had het echter iets anders dan de schrijver gedaan. Om het einde van het verhaal en het boek iets beter uit te laten komen had ik het samen gevoegd. Dit houdt in dat ik op de laatste pagina van het boek het ongeluk van Petra zou beschrijven. Dit lijkt mij namelijk een beter einde. Dan heb je een echte afsluiter van het verhaal als slot van het boek. Nu is het einde van het boek een afsluiter van maar een klein deel van het verhaal. Mij lijkt het veel beter en mooier als het slot van het boek het hele verhaal afsluit. Dan heb je als lezer dat je door kan denken over het verdere leven van de levende personages en dat je niet gaat nadenken over een klein deel van het verhaal. Als het slot van het boek en het verhaal samen waren gevallen zou ik het boek gemakkelijker kunnen sluiten en er een punt achter kunnen zetten.